Kalendárium
Datum:
10.06.2021 08:15
Od:
Ludmila (èlen klubu)
Název:
Re: Kalendárium
10. èervna 1348 byl polo¾en základní kámen hradu Karl¹tejn. Byl postaven Karlem IV. k zabezpeèení øí¹ských korunovaèních klenotù, øí¹ského pokladu, listin a relikvií. V roce 1357 byla pøi hradì zalo¾ena kapitula. Hradu dominují dvì obytné vì¾e a palác. Ve velké vì¾i je umístìna kaple sv. Køí¾e se stìnami zdobenými polodrahokamy a souborem obrazù svìtcù od Mistra Theodorika
V døívìj¹ích èasech jste se mohli setkat rovnì¾ s pojmenováním Karlùv Týn, ale stále ¹lo o stejnou velkolepou stavbu slavného hradu Karl¹tejn. Základní kámen støedovìkého hradu byl slavnostnì polo¾en 10. èervna 1348. Karl¹tejn si nechal postavit èeský a øímský král, pozdìj¹í císaø Karel IV. Nejprve se jednalo o jednoduchou stavbu s jednou vì¾í, kde se mìly pozdìji ochraòovat Korunovaèní klenoty Svaté øí¹e øímské a relikvie, proto se pøistavìly nové vì¾e. Stavba probíhala v letech 1348 -1357 a vnitøní výzdobu zakonèili a¾ v roce 1365.
Korunovaèní klenoty sem pøevezli na zaèátku patnáctého století, ale záznam o pøevozu nebyl nalezen. Jisté je, ¾e z Karl¹tejna se pøivezly v roce 1420, kdy do¹lo ke korunovaci krále Zikmunda a po této akci se vrátily zpìt na hrad Karl¹tejn. Po vypuknutí husitské revoluce se korunovaèní klenoty skrývaly za hranicemi. Vrátily se po skonèení válek a zùstaly zde a¾ do zaèátku sedmnáctého století. Hrad rovnì¾ slou¾il k uchovávání opisù zemských desk, to od roku 1541. Bìhem stavovského povstání se korunovaèní klenoty pøevezly roku 1619 na Pra¾ský hrad. Obranná funkce nebyla ji¾ dostateèná a roku 1625 zru¹il císaø Ferdinand II. i úøad purkrabí na Karl¹tejnì. Hrad od této doby zaèaly u¾ívat èeské královny.
Král Vladislav Jagellonský vydal v roce 1500 Vladislavské zøízení zemské, které jasnì definuje pøísahu pro purkrabí na Karl¹tejnì. Hrad, korunu, klenoty a zemská privilegia museli chránit pod trestem smrti, ztráty majetku a cti a vyhnáním potomkù ze zemì. Koruna mohla být vydána pouze øádnì zvolenému èeskému králi.
Císaøovna Eleonora zastavila hrad roku 1626 Janu Kavkovi z Øíèan a koncem tøicetileté války dobylo hrad ¹védské vojsko. Po válce vypadal hrad velmi zchátrale. Karl¹tejn darovala roku 1755 Marie Terezie Ústavu ¹lechtièen v Praze, ale slou¾il mu jen na støedisko hospodáøské správy. Chátrání pokraèovalo a¾ do konce 18. století. Roku 1812 nav¹tívil Karl¹tejn císaø Franti¹ek I. a poté daroval peníze na opravy.
Po stavební stránce se hrad upravoval pozdnì goticky po roce 1480. Polovina 16. století patøila zase renesanèní pøestavbì hradu, správcoval zde Jáchym Novohradský z Kolovrat. Stavebními úpravami pro¹ly budovy purkrabství a Velká vì¾. Poslední stavební zásahy se konaly v duchu purismu, pod vedením architekta Josefa Mockera. Hrad získal souèasnou podobu.
Hrad má nìkolik samostatných opevnìných èástí. Studnièní vì¾ - do hradní studnì se voda pøivádìla z Budòanského potoka podzemní ¹tolou. Studna má hloubku osmdesát metrù a lidé museli ¹lapat a tím rozpohybovávat kolové zaøízení na vyta¾ení a spu¹tìní okovu. V Mariánské vì¾i najdete ve druhém patøe kostel Panny Marie se sakristií. Obdivovat zde lze nástìnné malby s biblickými motivy. Sousedí s kaplí svaté Kateøiny, kde stìny zdobí polohodrahokamy a døíve tady mìl Karel IV. soukromou oratoø. Èervenka je pøízemí vì¾e a kdysi tu kromì jiného bylo umístìno i vìzení. Velkou vì¾ spojuje s Mariánskou krytý most ze døeva. Schodi¹tì je ozdobeno nástìnnými malbami ze ¾ivota svaté Ludmily a svatého Václava a dovede vás do kaple svatého Køí¾e.
Od roku 1918 patøí hrad Karl¹tejn ke státnímu majetku. Od roku 1962 je národní kulturní památkou a nále¾í mezi nejnav¹tìvovanìj¹í èeské historické objekty. Hrad je známý také díky filmovému zpracování díla Noc na Karl¹tejnì. Zdroj:https://hrad-karlstejn.eu
Hrad Karl¹tejn najdete tøicet kilometrù na jihozápad od mìsta Praha a vlakem se sem dostanete po trase Praha - Beroun. Karl¹tejn byl postaven na skalní vápencové ostro¾nì v nadmoøské vý¹ce 316 metrù. Okolí je porostlé hlubokými lesy a nechybí ani vinice. Ohromující hrad se ji¾ po dlouhá staletí vypíná nad hladinou øeky Berounky.